Words & Photo: Kant Jominta
“Fashions fade. Style is eternal”
Yves Saint Laurent
นี่ไม่ใช่พิพิธภัณฑ์ปารีสทั่วไป แต่ ‘Musée Yves Saint Laurent’ ดูเหมือนว่าจะพยายามรักษาความหรูหราของแบรนด์ Saint Laurent ให้ได้มากที่สุด ตั้งแต่คนเฝ้าประตูที่ผูกเนกไทไปจนถึงดีไซน์คอลเล็กชั่นสีทองอันหรูหรา
อาคารเลขที่ 5 ในเขต 16 ตรงข้ามกับเขต 8 เป็นที่ตั้งของ Musée Yves Saint Laurent บ้านโอตกูตูร์ดั้งเดิมของนักออกแบบในปารีส หลังจาก Yves Saint Laurent (อีฟส์ แซงต์ โลรองต์) วางมือในปี 2002 อาคารแห่งนี้ได้กลายเป็นสำนักงานใหญ่แห่งแรกของ Fondation Pierre Bergé – Yves Saint Laurent ก่อนจะมอบหมายให้นักออกแบบตกแต่งภายใน Jacques Grange ปรับปรุงเป็นเวลา 18 เดือน แล้วเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ตั้งแต่ฤดูใบไม้ร่วงปี 2017 จัดแสดงผลงานกว่า 34,700 ชิ้น
ทางเข้าอยู่ห่างจากหัวมุมถนน Marceau เพียงไม่กี่ก้าว อาจจะมองยากสักหน่อย เพราะดูกลมกลืนไปกับบริบท พอเดินมาใกล้ๆ เห็นคนเริ่มต่อแถวก็จะเริ่มบ่งบอกถึงรายละเอียดของอาคารสีเบจ แสงไฟจากแชนเดอเลียร์สะท้อนผ่านประตูกระจกออกมา ใช้เวลายืนรอคิวไม่นานก็ได้เข้า เพราะเราจองล่วงหน้าและมาตามเวลากำหนด
บรรยากาศของโถงภายในดูหรูหราด้วยทองคำ สะท้อนระยิบระยับกับโคมไฟระย้า เราเดินขึ้นบันได ก่อนจะเลี้ยวซ้ายเข้าห้องแรก ซึ่งเคยเป็น The Haute Couture Salons เป็นที่ที่ลูกค้ามาฟิตติ้ง แฟชั่นโชว์ของ YSL ยังเคยจัดขึ้นที่นี่จนถึงปี 1976 มองออกไปจากหน้าต่างบานใหญ่จะเห็นถนน Marceau ด้านหน้า
ห้องนี้ประดับด้วยประติมากรรมในยุครุ่งเรืองของฝรั่งเศส จัดแสดงนิทรรศการตั้งแต่ YSL เปิดตัวครั้งแรกในปี 1962 โดยมีผนังจัดแสดงภาพสเกตช์ กระดาษโน้ตจากการวางแผนคอลเล็กชั่นและการแสดง และรูปถ่าย ทำให้เราได้เห็นวิธีคิดงาน รายละเอียดของการทำงานภายในว่าสิ่งเหล่านี้มารวมกันได้อย่างไร ท้ายที่สุดแล้ว องค์ประกอบที่ทำให้เป็นโอตกูตูร์อยู่ที่ตรงจุดไหน
ภายในมิวเซียมค่อนข้างเล็ก (เป็นเหตุให้ต้องมีการจำกัดจำนวนผู้เข้าชมในแต่ละรอบ) เราเดินตามป้ายบอกทางเพื่อไปยังนิทรรศการชั่วคราว ตอนที่ไปกำลังจัดแสดงในธีม ‘GOLD by Yves Saint Laurent’
“I love gold, it’s a magical color; when reflecting a woman, it’s the color of the sun”
Yves Saint Laurent
2022 เป็นปีแห่งการครบรอบ 60 ปีของ YSL รวมถึงครบรอบ 5 ปีของการเปิด Musée Yves Saint Laurent Paris นิทรรศการ GOLD โดย Yves Saint Laurent นำเสนอคอลเล็กชั่นสีทองผ่านแฟชั่นชั้นสูง 14 ชิ้น รวมถึงชุดและตู้โชว์ที่เต็มไปด้วยเครื่องประดับ ซึ่งจำเป็นสำหรับซิลูเอตต์ในงานของเขา
เราจึงได้เห็นตั้งแต่กระดุมเม็ดแรกที่ประดับประดาด้วยเสื้อโค้ต ไล่เรียงไปจนถึงชุดที่ดูเหมือนทองล้วน วัสดุมากมายที่ส่งให้ชายหนุ่มผู้นี้เป็นเหมือนผู้เชี่ยวชาญด้านประกายแวววาวของทองคำ นำมาประกอบเข้ากับผ้า ลูกไม้ ลาเม เลื่อม หนัง และงานปัก โดยเฉพาะการจับสีดำและทองคำเข้ามาไว้ด้วยกัน
“It is today’s black. I always enliven black with gold, through buttons, belts and chains.”
เราเดินขึ้นบันไดสีขาวประดับไฟนำทางเพื่อไปชั้นบนสุด มีจุดแวะชมวิดีโอชีวประวัติของ Yves Saint Laurent และ Pierre Bergé หุ้นส่วนของเขา วิดีโอนี้สามารถสรุปเรื่องราวชีวิตของเขาไว้ในฟุตเทจความยาว 15 นาที แต่เราแทบจะไม่ได้กะพริบตาเลย
ชั้นบนสุดจัดแสดงแฟชั่นในธีมต่างๆ ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากในอดีต ตีความใหม่เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย ซึ่งเป็นคอลเล็กชั่นที่มีอิทธิพลและสร้างแรงบันดาลใจมากมายต่อดีไซเนอร์ยุคหลัง ผนังระยิบระยับจัดแสดงเครื่องประดับที่ออกแบบโดย YSL เพื่อเติมเต็มการออกแบบเสื้อผ้าของเขา
นอกจากนี้ยังมีการแสดงชุดพิเศษที่มีชื่อเสียงที่สุดคือชุดเดรสสำหรับคอลเล็กชั่นฤดูใบไม้ร่วง-ฤดูหนาวปี 1965 ของเขาที่สร้างจากผลงานของ Piet Mondrian เป็นคอลเล็กชั่นที่โด่งดังมาก
ไฮไลต์จะอยู่ที่ห้องถัดไป เป็นสตูดิโอที่เผยให้เห็นบรรยากาศแห่งการสร้างแรงบันดาลใจในการออกแบบคอลเล็กชั่นของเขา ราวกับว่าเขาเพิ่งเดินออกไปเมื่อสักครู่และจะกลับเข้ามาอีกในไม่ช้า ทุกอย่างยังคงอยู่ที่เดิม เสื้อแจ็กเก็ตทำงานของ YSL พาดอยู่ขอบเก้าอี้ มีแว่นตาวางไว้บนโต๊ะทำงานที่เต็มไปด้วยหมุดปัก ดินสอ สี กระดาษสเกตช์ แผนภูมิสี ภาพถ่าย และเอกสารที่เกี่ยวข้องกับงานออกแบบ ชั้นหนังสือเต็มไปด้วยหนังสือที่เป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบของ YSL
ใกล้กันเป็นกระจกเงาบานใหญ่สำหรับให้นางแบบได้ลองชุด มุมห้องมีม้วนตัวอย่างผ้าและกล่องตัวอย่างการตัดแต่งวางอยู่บนพรม แสงแดดอ่อนๆ ที่ส่องผ่านหน้าต่างบานกระจกเข้ามาเติมเต็มชีวิตชีวาให้กับสตูดิโอแห่งนี้มาก เป็นบรรยากาศที่เอื้อต่อการทำงานครีเอทีฟจริงๆ
สิ่งที่เราสัมผัสได้ใน Musée Yves Saint Laurent ไม่ได้เป็นพิพิธภัณฑ์ที่เน้นเล่าประวัติของ YSL และประวัติศาสตร์ของแบรนด์ แต่กลับเน้นไปที่กระบวนการสร้างสรรค์ของ YSL มากกว่า ราวกับเป็นจุดนัดพบของคนที่รู้จัก คนที่เคยร่วมงานกัน รวมถึงคนที่รักในความเป็น YSL พิพิธภัณฑ์ขนาดเล็กแห่งนี้จึงเป็นขุมสมบัติของการออกแบบโอตกูตูร์อันเป็นสัญลักษณ์ของฝรั่งเศสและ Yves Saint Laurent ก็กลายเป็น Legend ของเมืองแฟชั่นแห่งนี้ไปเสียแล้ว
